انواع تست های قرابت معنایی در کنکور سراسری‎

قرابت معنایی در کنکور سراسری‎

در درس ادبيات در كنكور، 9 ســؤال از 25 سؤال مخصوص قرابت  معنایی اســت. مبناي طرح تســتهاي قرابت معنایی در کنکور سراسری‎ موضوعات كتاب درســي اســت اما عموما  نكته ی جالب اين‌كه بيشترين تسلط اكثر داوطلبان هم مبحث قرابت  معنايي است.

آنچه از طبقه بندي تســتهاي قرابت معنایی در کنکور سراسری‎ برمي آيد  اين اســت كه بيشترين تستها از كتاب سال چهارم مي آيد و اولويت بعدي با كتاب ســال دوم و از همه كمتر، كتاب سال سوم است. از نظر  مضمــون نيز بيشتريــن فصلي كه مورد توجه طراحان اســت ادبيات  غنايي است. ســؤالهای قرابت معنایی در کنکور سراسری‎ در هجده شکل ارائه شده است  که پرتکرارترین آنها به صورت زیر است:

انواع تست های قرابت معنایی در کنکور سراسری‎

قرابت معنایی در کنکور سراسری‎

الف) بیت »…« با کدام بیت تناسب مفهومی دارد؟

بيت: »بگفتا گر نيابي ســوي او راه؟/ بگفت از دور شايد ديد در ماه«، با كدام بيت تناسب مفهومي دارد؟ (سراسري انسانی- 93)
1- برخيز كه باد صبح نوروز/ در باغچه مي‌كند گلافشان  ّام گل از باغچه غوغا نرود
2- باغبانان به شب از زحمت بلبل چونند/ كه در اي
3- گــر باغبان روزي به مــا بندد در گلزارها/ مــا را نگاهي بس بود از  رخنه ي ديوارها
4- هر كه را باغچه اي هست به بستان نرود/ هر كه مجموع نشسته است  پريشان نرود

ب) مفهوم کدام بیت با ابیات دیگر متفاوت است؟

مفهوم کدام بیت با دیگر ابیات متفاوت است؟ (سراسري ریاضی-  93)
ّ سودای تو در سینه بماندی پنهان/ چشم تردامن اگر فاش نکردی
1 – سر  رازم
2- چهرهی خورشید پنهان اســت در زنگار من/ میزند صیقل به چشم  بسته روشنگر مرا
3- نخواستم که بگویم حدیث عشق و چه حاجت/ که آب دیده ی سرخم  بگفت و چهرهی زردم
4- چه حاجت اســت به اظهار عشــق پیش تو ما را/ که اشــک گوید و  رخسار زرد و رنگ پریده

ج) بیت »…« با کدام بیت قرابت مفهومی ندارد؟

بیت: »کبوتری که دگر آشیان نخواهد دید/ قضا همی بَردش تا به  ســوی دانه و دام «، با کدام بیــت قرابت مفهومی ندارد؟ (سراســری  ریاضی- 93)
1- نیک بنگر که کجا میبردت گیتی/ چو همی تازی بر مرکب رهوارش
2- من آن رنگین نوا مرغم که در هر گلشنی باشم/ ز دست یکدگر گلها  ربایند آشیانم را
3- آنکه تنپوش بهارش از خز و سنجاب بود/ گو زمستان باش تنها یک  کفن پوشید و رفت
4- اهل دنیا چون مسافر خفت و خوابی دید و رفت/ در مسافرخانهی دنیا  شبی خوابید و رفت

د) مفهوم عبارت »…« با کدام بیت تناسب ندارد؟

مفهوم عبارت »براي من خواندن اين‌كه شــن ساحلها نرم است  كافي نيست، ميخواهم پاي برهنهام اين نرمي را حس كند.« با كدام  بيت تناسب ندارد؟ (سراسري رياضي- 90)
1-اي اهل هنر قصه همين اســت كه گفتم/ هان تا نفروشيد يقيني به  گماني
2- خدايگان جهان بر جهانش كرد ملك/ يقين خلق گمان شــد گمان  خلق يقين
3- جايي كه يقين باشد شك را چه محل باشد/ ظلمت به كجا ماند با نور  كه بستيزد
4- آن چيز كزين پيش گمان بود يقين گشت/ داني نتوان داد يقيني به  گماني

هـ) مفهــوم بیت »….« با همهي ابيات بهاســتثناي بيت…  تناسب دارد.

مفهوم بيت »تو يك ســاعت چو افريدون به ميدان باش تا زان  پــس/ به هر جانب كه رو آري درفش كاويــان بيني« با همه ي ابيات به استثناي بيت … تناسب دارد. (سراسري زبان- 91)
1- سرافكندگي كن كه زلف نگار / سرافرازياش در سرافكندگي است
2- مشــو غافل ز گرديدن كه روزي در قدم باشد/ همين آوازه ميآيد ز  سنگ آسيا بيرون
3- نشايد بهي يافت بيرنج و بيم/ كه بيرنج كس نارد از سنگ سيم
4- هر آن كس كه بگریزد از كاركرد/ از او دور شد نام و ننگ نبرد

و) مفهوم همهي ابيات بهاستثناي بيت …………… با يكديگر  تناسب دارد.

مفهوم همهي ابيات بهاستثناي بيت …………… با يكديگر تناسب دارد.(سراسري انساني- 90)
1-درنيابد حال پخته هيچ خام/ پس سخن كوتاه بايد والسالم
2- بسيار سفر بايد تا پخته شــود خامي/ صوفي نشود صافي تا درنكشد  جامي
3- با نيمپختگان نتوان گفت سوز عشق/ خام از عذاب سوختگان بيخبر  بود
4- پي ُ ر میخانه چه خوش گفت به دردي‌كش خويش/ كه مگو حال دل  سوخته با خامي چند

ز) متن زیر با کدام بیت قرابت مفهومی دارد؟

بیت: »بســوزند چوب درختان بیبر/ ســزا خود همین است مر  بی بری را« با کدام بیت قرابت مفهومی دارد؟ (سراسري انسانی- 92)
1- سرو را بیثمری باعث رعنایی شد / قامت از بار عالیق نکشیدن به بود
2- خجلت بیثمری عیش مرا دارد تلخ/ نخل بیبار مرا زود بریدن به بود
3- هــر چه دیدیم در این باغ، ندیدن به بــود / هر گل تازه که چیدیم،  نچیدن به بود
4- زان ثمرها که گزیدیم در این باغســتان / پشت دست و لب افسوس  گزیدن به بود

ح- مفهوم بیت کدام است؟

مفهوم بيت »ور امــروز اندرين منزل تو را جاني زيان آمد/ زهي  ســرمايه و ســودا كه فردا زان زيان بيني« كدام است؟ سراسري تجربي- 90
1- شهادت و پاداش فراوان آن در روز قيامت
2- از خودگذشتگي براي كسب مال و سرمايه ي دنيوي
3- پذيرش خسارت و خسران، به منظور سود فراوان
*( تالش زياد براي كسب سرفرازي و عزت در اين جهان
استراتژی براي پاسخگويي: به دنبال یک مضمون مشترک بگردید  که مثل نخ تسبیح آنها را به هم پیوند میزند.
آنچه در مورد سؤالهای قرابت معنایی میتوان گفت این است که  برخالف تصور عمومی، الزم نیست معنی دقیق ابیات دادهشده را بدانید  بلکه کافی است که دریافت کلی درستی از ابیات داشته باشید و بسته  به ســؤال، بین چهار یا پنج بیت مقایســه کنید و بیت متفاوت با سایر  ابیــات را انتخاب کنید. به عبــارت دیگر، چارهای جــز خواندن تمام  گزینه ها ندارید. اگر بین دو گزینه شک داشتید، آنگاه به جای تمرکز  روی مفهوم کلی، بنا را بر مقایسه ی دقیق بین گزینه ها بگذارید.

ط- مفهوم ابیات دوگانه، در کدام بیت یکسان نمیباشد؟

مفهوم ابيات دوگانه، در کدام گزينه يکسان نميباشد؟ سراسري تجربی- 92
الف–
1- از تو نپرسند درازي شب/ آن کس داند که نخفته است دوش
2- محرم اين هوش جز بيهوش نيســت/ مرزبان را مشــتري جز گوش
نيست
3- حلقهي دام گرفتاري دهن واکردن اســت/ ماهي لببســته را قالب
نتواند گرفت
4- زبان درکش اي مرد بسياردان/ که فردا قلم نيست بر بيزبان
ب–
1- شد جنگ و نظر آمد، شد زهر و شکر آمد / شد سنگ و گهر آمد، شد  قفل و کليد آمد
2- هنر خوار شد جادويي ارجمند/ نهان راستي، آشکارا گزند
3- گر کشد مهر رخت بر دل من تيغ رواست/ هر بدي کز طرف دوست
رسد جمله نکوست
4- جام ار ز دســت دوســت بود زهر و مي يکي است/ آنجا که وصل  اوست چه محراب و چه کنشت (بتخانه)
استراتژی براي پاسخگويي: رد گزینه ها
در این نوع از ســؤالها، همه ی ابیات دو به دو با هم تناسب دارند ابتدا تمــام گزینه ها را به دقت  مگر دو بیت. پیشــنهاد میکنیم حتما  بخوانید و سپس تصمیم بگیرید.
یادتان باشــد که قرار نیســت همهی ابیات را با هم مقایسه کنید  بلکه کافی است دو بیت هر گزینه با هم مضمون مشترک داشته باشند.

ی- مفاهیم »…، …، … و …« به ترتیب از کدام بیت ها فهمیده  میشود؟

مفاهيم»اختيار، فرسودگي، طالب عنايت، آزادگي« به ترتيب از  کدام ابيات دريافت ميشود؟ سراسري ریاضی- 92

الف- آن که برق خرمنم در زندگي هرگز نشد/ بعد مردن چشم دارم بر  مزار آيد مرا
ب- مهمان کشــت خويشم اگر نيک اگر بد است/ حاشا که هيچ شکوه  بود از قضا مرا
ج- شد استخوان ز دور فلک توتيا مرا/ باري دگر نماند در اين آسيا مرا
ّ د- از چرخ منت پر کاهي نميکشم/ گر استخوان ز درد شود توتيا مرا
1( د، الف، ب، ج 2( د، ج، الف، ب
3( ب، الف، ج، د 4( ب، ج، الف، د
استراتژی براي پاسخگويي قرابت معنایی در کنکور سراسری‎ : ابتدا ارتباط را پیدا کنید سپس جواب  را انتخاب کنید. در این گونه ســؤالها، هر گزینه را بخوانید و بالفاصله  از مفاهیم مندرج در صورت ســؤال، مفهوم متناســب بــا آن بیت را  روبه روی آن بنویســید و درنهایت بر اســاس گزینه ها، پاسخ صحیح را  انتخاب کنید.
روش سریعتر پاسخگویی به این گونه سؤال ها این است که پس از  مشخص شــدن مفهوم دو عبارت الف و ب میتوان در گزینه ها تمرکز  کرده و آن گزینه ای که جای دقیق آن دو عبارت را درست نوشته است،  احتمال قریب به یقین جواب است.
به عنوان مثــال، مفهوم عبارت اول، طالب عنايت و مفهوم عبارت  دوم، اختیار اســت. با لحاظ این دو مفهوم، به خاطر مفهوم عبارت اول،  گزینهی 1 و 3 حذف میشوند و به خاطر مفهوم عبارت دوم، گزینه ی  2 حذف میشود.

همچنین پیشنهاد می کنیم مقاله تکنیک های مهم برای اینکه چگونه تست قرابت معنایی بزنیم را مطالعه کنید.