معرفی رشته ی دندانپزشکی از نگاه يک دندانپزشک

معرفی رشته ی دندانپزشکی

رشته‌ي «دندان پزشکي» را بيش‌تر بشناسيم…

يک دکتر دندانپزشک، به تشخيص و درمان بيماري‌هاي دهان و دندان مي‌پردازد؛ به همين دليل گاهي اساتيد اين رشته، به‌جاي دندانپزشکي، اصطلاح «دهان‌پزشکي» را به‌کار مي‌برند. در گذشته‌ها بين مردم رايج بود که دندانپزشکي را مساوي با دندانسازي مي‌دانستند و حتّي دکتر دندانپزشک خود را دندانساز خطاب مي‌کردند! امّا امروزه دندانسازي، تنها بخشي از دندانپزشکي است. زيرا در دندانپزشکي، علاوه بر ساخت دندان جديد (پروتز)، به شناخت بيماري‌هاي دهان و دندان و لثه و انواع جرّاحي‌هاي دنداني و لثه‌اي پي مي‌بريم. دندان‌پزشکي يک علم تخصّصي است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوي مهم در سلامت بدن و به‌ويژه با پيشرفت علم، افزايش زيبايي دهان به هنگام خنديدن و حرف زدن (يعني حفظ زيبايي دهان و دندان از طريق ترميمي و ارتودنسي) تأمين مي‌کند.

معرفی رشته ی دندانپزشکی

دندانپزشکي داراي دو دوره‌ي جداگانه‌ي ۲ ساله و ۴ ساله است که در ۲ سال اوّل، دانشجويان واحدهاي علوم پايه مثل بيوشيمي، آناتومي، بافت‌شناسي، فيزيولوژي، ژنتيک، ميکروب‌شناسي، پاتولوژي و ايمني‌شناسي را مي‌گذرانند و بعد از ۲ سال، با قبولي در امتحان سراسري علوم پايه، وارد دوره‌ي تخصّصي دندانپزشکي شده و دروس اختصاصي خود را در زمينه‌ي آسيب‌شناسي فک و دهان، ارتودنسي (مرتّب کردن دندان‌ها)، اندودنتيکس (درمان ريشه‌ي دندان)، پروتزهاي ثابت و متحرّک (روکش دندان، دست دندان)، پريودنتولوژي (بيماري‌هاي لثه و جرم‌گيري)، ترميمي (پر کردن دندان‌ها و زيبايي دندان)، بيماري‌هاي دهان و دندان، انواع جراحي دندان (کشيدن دندان)، دهان و فک و صورت، دندانپزشکي کودکان و راديولوژي دهان و فک و صورت (عکس‌برداري از دندان‌ها) مي‌گذرانند و در نهايت مي‌توانند بيماري‌هاي دهان و دندان را تشخيص داده و در حدّ يک دندانپزشک عمومي، اقدام به درمان بيماري‌ها بنمايند. دانشجويان اين رشته بايد از دست‌هايي ماهر و توانمند برخوردار باشند، چون بسياري از کارهاي دندانپزشکي، از تراش دندان گرفته تا بازسازي دندان، نياز به دست‌هايي هنرمند و توانا دارد تا بتوان به نحو احسن، کارهاي ظريف دندانپزشکي را انجام داد.

عدّه‌اي از مردم، دندانپزشکي را صرفاً يک کار عملي و تکنيکي مي‌دانند، در حالي که اگر دانشجوي دندانپزشکي تنها فن و تکنيک اين رشته را فراگرفته، امّا در علوم پايه ضعيف باشد، در نهايت يک دندانساز خواهد شد؛ يعني چنين فردي کار روي دندان را فرا گرفته است، امّا از علم پزشکي، بهره‌اي نبرده است.

آينده‌ي شغلي رشته دندانپزشکی

امروزه در ايران، نزديک به ۱۲ هزار دندانپزشک وجود دارد و از سوي ديگر سالانه ۱۸ دانشکده‌ي دندانپزشکي دولتي و خصوصي موجود در کشور، بيش از ۱۰۰۰ دندانپزشک تربيت مي‌کنند. دندانپزشکان عمومي، پس از اتمام تحصيلات، بايد براي «طرح عمومي» نام نويسي کرده و به نوبت به شهرهايي که نياز به خدمات درماني دندانپزشکي دارد، اعزام شوند. دوره‌ي طرح، ۱۸ ماه است. در همين دوره، براي بسياري از پزشکان، فرصت‌هاي شغلي مناسبي به‌وجود مي‌آيد که مي‌توانند از آن‌ها به نفع خود در آينده استفاده کنند.

وضعيت ادامه‌ي تحصيل در مقاطع بالاتر

امکان ادامه‌ي تحصيل فوق دکترا، در رشته‌هاي مختلف دندان‌پزشکي در کشور ما وجود دارد. برخي از انواع تخصّص‌هاي اين رشته عبارتند از:

☼ اندودنتيکس (درمان ريشه‌ي دندان پوسيده و کمک به حفظ سلامت و نگه‌داري دندان‌هاي طبيعي)

☼ بيماري‌هاي دهان و تشخيص (تشخيص کلينيکي و پارا کلينيکي ضايعات حفره‌ي دهان)

☼ پروتزهاي دنداني (بازسازي دستگاه جونده (دندان‌ها و ساختمان‌هاي مجاور صورت) از طريق پروتزهاي ثابت و متحرک (پارسيل و کامل)

☼ دندان‌پزشکي ترميمي (درمان و ترميم ضايعات ميناي دندان (سخت‌ترين مادّه‌ي بدن) به منظور حفظ سلامت و زيبايي دندان‌هاي طبيعي)

و …

با آرزوي موفّقيّت براي تمام دوستاني که مي‌خواهند در اين رشته تحصيل نمايند…

نويسنده: آنا ودودي ، دکتراي دندان پزشکي