معرفی رشته بیوتکنولوژی و اعضای مصنوعی در کنکور 1401
سلام به همهی مکتبستانی های عزیز, به ویژه داوطلبین عزیز کنکور 1401 در رشتههای مختلف. میدونم که اینروزا حسابی درگیر انتخاب رشته هستین.
اما یه نکته خیلی مهم اینه که اصلا نباید از روی اسم و اعتبار یک رشته سراغ اون برید. درسته که این عوامل مهم هستن ولی مهم ترین عامل علاقه شما به یک رشته هست, بنابرین لازمه که هر رشته ای که مد نظرتون هست رو بشناسین و با اطلاعات کامل و دید دقیق اقدام به انتخاب رشته کنین. تو این مجموعه پست ها سعی کردیم رشته هایی که به تازگی پرطرفدار شده و شناخت کمتری نسبت به اون ها هست رو برای شما معرفی کنیم.
بنابرین حتما این سری مقاله ها رو با دقت بخونین و هر سوالی هم داشتین در انتهای این مقاله از ما بپرسین تا کامل راهنماییتون کنیم و به شما جواب بدیم. تو این مقاله شرایط تحصیلی و کاری رشته بیوتکنولوژی و اعضای مصنوعی که از زیر شاخه های رشته گروه تجربی هستند رو به صورت کامل برای شما معرفی میکنیم.
معرفی رشته بیوتکنولوژی :
اساس و پایه بیوتکنولوژی جدید را میتوان انتقال ژنهای یک موجود به موجود دیگر و فعال ساختن آنها در موجود جدید دانست؛ فنآوری رو به گسترشی که امروزه به سرعت در صنایع دارویی، غذایی، پزشکی، شیمیایی و کشاورزی وارد شده است.
برای مثال ممکن است این ژنها وارد یک باکتری شوند و پس از فعال شدن، ترکیبات کم مقدار ولی باارزشی چون هورمون رشد یا انسولین ایجاد کنند یا ممکن است این ژنها به گیاهان منتقل شده و گونههایی را ایجاد کنند که در مقابل آفتکشها مقاوم هستند یا این که بازدهی بالایی دارند. به این ترتیب استفاده از انسولین برای بیماران دیابتی محدودیت خاصی نخواهد داشت همچنین کشاورزان میتوانند در پرورش گیاهانی چون سویا از سموم و آفتکشهای کمتری استفاده کنند وبا استفاده از نژادهای جدید، با همان سرمایهگذاری قبلی، محصولی تا چند برابر به دست آورند.
روند تحصیلی رشته بیوتکنولوژی
رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشتهای مهندسی ـ علوم پایه است که قلمرو آن حداقل ۳۳ حوزه تخصصی علوم را در برمیگیرد.
این رشته در کشور ما از سال ۱۳۷۸ در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه میشود.رشته بیوتکنولوژی از سه مرحله کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیتآمیز ۱۳۲ واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد ۵۵۰ نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامهنویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی کمتر از ۱۵ نباشد، میتوانند وارد مرحله دوم؛ یعنی مقطع کارشناسیارشد شوند که در این مقطع یکی از ۶ گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن ۴۸ واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل ۶ واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه ۲ واحد سمینار از مقطع کارشناسیارشد فارغالتحصیل میشوند.
در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسیارشد آنها حداقل ۱۶ باشد، میتوانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (Ph.D) شده و رسماً برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند.به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسیارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند؛ یعنی باید میانگین معدل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمیکنند.
زیرشاخه های مختلف رشته بیوتکنولوژی در دانشگاه
در این میان دانشجویان گرایش “بیوتکنولوژی میکروبی” در زمینه بیوتکنولوژی غذایی و دارویی، تولید آنزیمها، پروتئینها، پلی ساکاریها، قارچها و مخمرها اطلاعات لازم را به دست میآورند.
”بیوتکنولوژی پزشکی” نیز در زمینه ژنتیک پزشکی، تشخیص بیماریهای عفونی، ارثی و سرطانی، تعیین نقشه ژنی و درمانهای مولکولی، کاربرد بیوتکنولوژی در پزشکی قانونی، تولید فرآوردههای نوترکیب و واکسنها و مواد تشخیصی است.
“بیوتکنولوژی محیطی و دریایی” به استخراج معادن از طریق بیولوژیک، تصفیه فاضلابها و آلایندههای خطرناک و جامد، رفع آلودگی دریاها و بازسازی بیولوژیکی محیط میپردازد.
”بیوتکنولوژی مولکولی” شامل مهندسی ژنتیک، مهندسی پروتئین، تولید آنتیبادیهای منوکلونال، غشاء و سنسورهای بیولوژیک و انجام تحقیقات بنیادی بیوتکنولوژی میشود .
“فرآورش زیستی” (مهندسی فرآیندهای زیستی) به طراحی راکتورهای بیوشیمیایی، تکنولوژی فراورش مواد غذایی، آنزیمها و داروها میپردازد.
بالاخره ” بیوتکنولوژی گیاهی” (کشاورزی) به کشت سلول و بافت گیاهی، تعیین نقشه ژنی گیاهی، مهندسی ژنتیک گیاهی، تولید بذر و نهال مقاوم به شرایط نامناسب محیط، بیماریهای متداول و حشرات و آفات عمده، تولید کودهای زیستی و آنزیمها و هورمونها با منشاء گیاهی میپردازد.
تواناییهای لازم برای این رشته
رشته بیوتکنولوژی از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فنی و علوم تجربی دانشجو میپذیرد چرا که بعضی از گرایشهای این رشته به علوم پزشکی و بعضی دیگر از گرایشها به رشتههای مهندسی مربوط میشود.
گفتنی است که دوره دکترای مستقیم بیوتکنولوژی، دوره آموزشی خاصی است که مناسب با تواناییهای دانشجویانِ سرآمد به صورت پیوسته و فشرده تنظیم شده است و با پذیرش دانشجویانی که از نظر بهره هوشی، قدرت درک و استدلال، توان نوآوری و خلاقیت، خودآموزی و استفاده مناسب از وقت، علاقه و انگیزه شدید به یادگیری و تواناییهای ذهنی و روانی سرآمد همگنان خود هستند، آنان را برای اخذ درجه دکتری در این رشته آماده میکند.
از همینرو نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ماقبل نهایی المپیادهای دانشآموزی ریاضی،فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیستشناسی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز مخصوص داوطلبانی است که از طریق آزمون سراسری وارد شده و نمره کل آزمون سراسری آنها از ۰۰۰ , ۱۰ کمتر نباشد.در ضمن از پذیرفتهشدگان این رشته، مصاحبه علمی به عمل میآید تا دانشجویانی که واقعاً علاقهمند بوده و انگیزه علمی لازم را دارند، وارد این رشته شوند.
موقعیت شغلی رشته بیوتکنولوژی در ایران:
رشته بیوتکنولوژی، یک رشته جدید است و بیشک مدتی زمان خواهد برد تا فارغالتحصیلان آن، جایگاه واقعی خویش را پیدا کنند اما این به معنای آن نیست که موقعیت شغلی برای فارغالتحصیلان این رشته مهیا نیست چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است و برای مثال در حال حاضر عدهای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه میکنند، بر روی آبهای شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق میکنند تا با بهرهگیری از تکنیکهای بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند.از سوی دیگر فارغالتحصیلان این رشته میتوانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاهها مشغول به فعالیت شوند.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس مشترک در گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی:
روانشناسی عمومی، فلسفه عمومی، فلسفه هنر و زیباییشناسی، فلسفه و روش شناسی علوم، تاریخ علم، روش تحقیق، مبانی منطق ، منطق ریاضی، اصول و مبانی مدیریت صنعتی، آشنایی با قرآن کریم، مبانی علم حقوق و روابط بینالملل، اصول علم اقتصاد، ریاضی عمومی ، آمار و احتمالات، محاسبات علمی عددی، شیمی عمومی، شیمیآلی ، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک ، مکانیک ، الکتریسته و مغناطیس، موج و حرارت، فیزیک جدید، زیستشناسی عمومی ، زیستشناسی سلولی ، زیستشناسی مولکولی، ژنتیک عمومی، ژنتیک میکروارگانیسمها، اصول مهندسی ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی ، میکروبیولوژی کاربردی، بیوشیمی ساختمانی، متابولیسم، روشهای بیوشیمی و دستگاهها، ایمنیشناسی، زیستشناسی پرتوی، اصول مهندسی بیوشیمی، موازنه جرم و انرژی، مکانیک سیالات ، انتقال حرارت، انتقال جرم، مبانی بیوتکنولوژی پزشکی، مبانی بیوتکنولوژی مولکولی، مبانی بیوتکنولوژی کشاورزی، مبانی بیوتکنولوژی محیطی ، مقررات زیست ایمنی.
دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی پزشکی:
ایمونوژنتیک، ایمنیشناسی سلولی – مولکولی، ژنتیک پزشکی، متابولیتهای میکروبی، فاراماکوژنتیک، فرآوردههای نوترکیب، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی.
دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی:
فروشوئی میکروبی، تصفیه بیولوژیکی فاضلابها، تصفیه بیولوژیکی آلایندههای خطرناک، آلودگی دریا و بیوتکنولوژی دریایی، پاکسازی زیستی، مدلسازی و شبیهسازی فرآیندها، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک ، میکروبیولوژی محیطی.
دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی مولکولی:
بیوفیزیک سلولی مولکولی، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی، ساختمان و عمل پروتئینها، ساختمان و عمل اسیدهای نوکلئیک، زیستشناسی مولکول پیشرفته، بیولوژی سلولی – مولکولی تکوینی، شیمی فیزیک
دروس تخصصی گرایش فرآورش زیستی:
مهندسی واکنشهای شیمیایی، فرآیندهای جداسازی، طراحی راکتورهای بیوشیمیایی(بیوراکتورها)، مبانی بیوتکنولوژی تخمیر، پدیدههای انتقالی در سیستمهای بیوشیمی، کنترل فرآیند، طرح و اقتصاد مهندسی، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک.
دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی کشاورزی:
سیتوژنتیک (کلاسیک و نوین)، اصول اصلاح نباتات، اصلاح نباتات پیشرفته، کشت بافت گیاهی و کاربردهای آن، تعیین نقشه ژنی گیاهی (کلاسیک ونوین)، ژنتیک مولکولی گیاهی ، روشهای نوین انتقال ژن به گیاهان، آفات و بیماریهای گیاهی، مهندسی ژنتیک پیشرفته.
دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی میکروبی:
میکروبیولوژی محیطی، فیزیولوژی میکروارگانیسمها، پدیدههای تخمیری، پروتئینها و پلی ساکاریدهای میکروبی، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی آرکی باکترها، آنتی بیوتیکها، بیوتکنولوژی قارچها.
معرفی رشته اعضای مصنوعی :
متخصصان با مطالعه رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی، دانش و مهارت لازم را برای ساخت دست و پای مصنوعی و وسایل کمکی مورد استفاده برای افراد فلج و افرادی که دارای ناهنجاری های عضلانی و استخوانی هستند، به دست می آورند.
رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی یکی از زیر شاخه های توانبخشی است که در آن طریقه طراحی و ساخت اعضای مصنوعی و وسایل کمکی براساس اصول مهندسی و منطبق با آناتومی بدن آموزش داده می شود، در واقع دروس این رشته مجموعه ای از علوم مهندسی و علوم پزشکی است.
در این رشته دو دسته وسیله کمکی به نام های ارتز و پروتز ساخته می شود که ارتز به وسیله ای گفته می شود که در موازات اندام فلج یا ضعیف به کار برده شده و به آن کمک می کند تا کارایی بهتری داشته باشد و شامل تمام اندام ها از جمله اندام تحتانی، اندام فوقانی، ستون فقرات و سر و گردن می شود. پروتز نیز عضو مصنوعی است که جانشین عضو طبیعی شده و در امتداد عضو طبیعی قرار می گیرد.
تفاوت رشته اعضای مصنوعی با مهندسی پزشکی:
رشته مهندسی پزشکی در زمینه الکترونیک و بیومکانیک کاربردی کل تجهیزات پزشکی فعالیت می کند یعنی طراحی یک دستگاه رادیولوژی یا فیزیوتراپی نیز در حیطه کار مهندسی پزشکی قرار می گیرد، در حالی که رشته اعضای مصنوعی به طراحی و ساخت وسایل کمکی و اعضای مصنوعی می پردازد و اعضای مصنوعی قابل ساخت در این رشته نیز اعضای مصنوعی خارج از بدن مثل دست، پا، چشم و بینی است.
از همین جا می توان به یکی دیگر از تفاوت های موجود بین این دو رشته پی برد چون فارغ التحصیل مهندسی پزشکی علاوه بر اعضای مصنوعی خارج از بدن، پروتزهای داخلی مثل قلب مصنوعی یا اعضای پیچیده الکترونیکی و مکانیکی مثل دست سیبرنتیکی را نیز طراحی می کند اما فارغ التحصیل اعضای مصنوعی، قطعات ساده تری که با ابزار دستی نیز قابل ساخت است مثل پای مصنوعی عادی یا انواع بریس ها را طراحی کرده و می سازد. توجه به تفاوت بین این دو رشته مسأله مهمی است چون عده ای از داوطلبان با این تصور که رشته اعضای مصنوعی پزشکی است.
این رشته را انتخاب می کنند و بعضی از داوطلبان نیز تصور می کند که هدف این رشته طراحی روبوت و طراحی سیستم های کامپیوتری و الکترونیکی است، در حالی که دانشجوی این رشته بیشتر به طراحی و ساخت سیستم های مکانیکی می پردازد.
متخصص اعضای مصنوعی در سه زمینه حمایت از اعضای ضعیف و ناتوان بدن، ساخت اندام مصنوعی برای عضو از دست رفته و اصلاح ناهنجاری ها فعالیت می کند. و برای بدست آوردن این تخصص، دروس پایه مثل آناتومی بدن، علل ناهنجاری ها و بیماری های اندام های مورد نظر را مطالعه کرده و سپس نحوه ساخت ارتزها و پروتزهای مختلف را فرا می گیرد، ارتزهای اصلاح کننده و ارتزهایی که کمک می کند تا یک عضو کارآیی خود را داشته باشد.
برای مثال فردی که دچار بیماری فلج اطفال شده است با استفاده از ارتزهای کمک کننده می تواند سرپا ایستاده و به فعالیت های زندگی خود به صورت مستقل ادامه دهد.
یک بخش از رشته اعضای مصنوعی به وسایل کمکی نیز به ساخت ویلچر باز می گردد که البته این بخش در دانشگاه های ایران آموزش داده نمی شود.
تواناییهای لازم برای این رشته
مثل یک مجسمه ساز باید با گچ مجسمه سازی کار کند و قالب های گچی از پا، دست، نیم تنه یا سر و گردن بسازد و مثل یک نجار، آهنگر و کفاش باید به جوشکاری، تراشکاری، اره کاری، فلزکاری و چرم کاری بپردازد. به عبارت دیگر متخصص این رشته باید از دست هایی توانا برخوردار بوده و به کارهای فنی و صنعتی علاقه مند باشد.
دانشجوی این رشته باید شم فنی داشته باشد و بتواند با وسایل فنی کار کند. از نظر علمی نیز دانشجوی این رشته لازم است که در فیزیک، مکانیک، ریاضی، زیست شناسی و زبان انگلیسی توانمند باشد.
دانشجوی این رشته باید دارای جسم و روحی سالم و توانمند باشد تا درانجام کارهای سنگین این رشته مثل فلزکاری یا کار با گچ و قالب های سنگین دچار مشکل نشود و بتواند بعضی از اوقات چهار ساعت سرپا بایستد و کار کند. در ضمن باید آمادگی روحی لازم را برای برخورد با بیماران داشته باشد. بیمارانی که گاه بسیار دردمند هستند و متخصص این رشته باید با صبر و حوصله به آنها یاری دهد.
ساخت دست و پای مصنوعی مثل مجسمه سازی است و دانشجوی این رشته نیز باید مثل یک هنرمند، طبعی لطیف و دست هایی ماهر داشته باشد تا بتواند کاری خوب ارائه دهد.
در ضمن باید اهل کار فنی باشد تا در ساخت وسایل کمکی موفق گردد. و بالاخره داشتن روابط اجتماعی خوب در این رشته بسیار ضروری است چون رشته اعضای مصنوعی یک رشته خدماتی است و فارغ التحصیل آن باید با دردمندترین اعضای جامعه در ارتباط باشد. افرادی که نیاز به برخوردی خوب و صبر و حوصله زیاد دارند.
درس های رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی در مقطع کارشناسی:
شاید براتون جالب باشه که بدونین یکی از وسیع ترین واحد های علمی رو این رشته در ایران داره و دانشجو ها واحد های مختلفی رو در حوزه های مختلف در این رشته یاد میگیرن که در زیر تمام این واحد ها قرار داده شده
آناتومی انسانی ۱ و ۲ کمک های اولیه, ایمنی و پیشگیری از سوانح در کارگاه ریاضیات پایه و مقدمات آمار, تکنیک های فلزکاری تکنیک ارتوپدی فنی, اصول توانبخشی خواص مواد (علوم فلزات), خواص مواد (مواد مصنوعی) بهداشت عمومی, ارتوپدی مکانیک, تکنولوژی چوب تکنیک قطعه سازی, تئوری پروتز ۱ و ۲ و ۳ تئوری ارتز ۱ و ۲, مدیریت صنعتی روانشناسی معلولین, آناتومی و فیزیولوژی اعصاب فیزیک, تکنولوژی درودگری آشنایی با طراحی و ساخت ارتزهای اندام فوقانی, آشنایی با طراحی و ساخت پروتزهای زیر زانو آشنایی با طراحی و ساخت ارتزهای اندام تحتانی, آشنایی با طراحی و ساخت ارتزهای ستون فقرات, آشنایی با طراحی و ساخت پروتزهای اندام فوقانی, آشنایی با طراحی و ساخت پروتزهای بالای زانو اصول فیزیوتراپی و کاردرمانی, ارزشیابی و اندازه گیری عضلانی آناتومی سطحی, مقاومت مصالح اصطلاحات پزشکی, رادیولوژی تکنیک چرمکاری, آمار و روش تحقیق مدیریت مراکز ارتوپدی فنی, نورولوژی کنیزیولوژی و بیومکانیک ۱ و ۲ و ۳, کارآموزی در عرصه ارتزهای زیرزانو کارآموزی در عرصه ارتزهای پا, کارآموزی در عرصه ارتزهای بالای زانو کارآموزی در عرصه ارتزهای ستون فقرات, کارآموزی در عرصه ارتزهای اندام فوقانی کارآموزی در عرصه پروتزهای مچ پا و پنجه, کارآموزی , عرصه پروتزهای زیرآرنج کارآموزی در عرصه پروتزهای بالای آرنج, کارآموزی در عرصه پروتزهای زیر زانو کارآموزی در عرصه پروتزهای بالای زانو و کارآموزی در عرصه پروتزهای لگن رسم فنی ۱ و ۲.
یک جلسه مشاوره تلفنی رایگان راهنمایی برای کنکور 1401 میخواهید؟
آیا قصد دارید در کنکور 1401 شرکت کنید؟ آیا نیاز به نحوه مطالعه و برنامه ریزی صحیح دارید ؟
مایلید یک جلسه مشاوره رایگان با مشاورین دانشجوی پزشکی و دندان پزشکی ما داشته باشید؟
کافیست همین الان “کنکور 1401” را به ۱۰۰۰۳۴۷ پیامک کنید.
مشاورین ما با شما تماس می گیرند و شما را راهنمایی می کنند.
یک جلسه مشاوره رایگان با دانشجویان پزشکی
ما توی مکتبستان یک تیم بزرگ از دانشجویان پزشکی داریم که میتونیم تا کنکور بهتون برنامه و مشاوره تلفنی بدیم.
برای آشنایی با خدمات ما یک جلسه میتونیم مشاوره رایگان داشته باشیم.
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره تلفنی رایگان، کافیست فرم زیر را پر کنید