راه های مقابله و غلبه بر استرس کنکور | چگونگی کاهش، رهایی و کنترل استرس کنکور

استرس کنکور و راه های مقابله با آن : در این مقاله به بررسی و ارائه روش های کاهش ، رهایی  و کنترل استرس کنکور می پردازیم 

استرس کنکور ; عامل کاهش موفقیت 

بدون شک کسب موفقیت تحصیلی و بخصوص مسئله کنکور، استرس و اضطراب، دلشوره و فشار روانی زیادی را بر دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان وارد می کند. و قطعاً اگر این استرس و فشار روانی وارده مدیریت و کنترل نشود، عوارض بسیار جبران‌ناپذیری بر سلامت جسمی آنان برجای خواهد گذاشت، ضمن آنکه بارها شاهد بوده ام، عدم درمان و مهار بموقع استرس و اضطراب باعث گردیده تا دانش آموزان بسیاری علیرغم مطالعه زیاد و آمادگی بالای تحصیلی، موفقیت چندانی در کنکور و امتحانات مدارس کسب نکنند.

ترس از ناکامی در کنکور به‌طور حتم، از دلایل اضطراب و فشار روانی است که به دانش‌آموزان در چند روز پیش از کنکور تحمیل می‌شود و سلامت آنان را به‌شدت تهدید می‌کند.دانش‌آموزی که مدام پدر و مادرش او را با سایر اطرافیانش مقایسه می‌کنند، دانش‌آموزی که پدر و مادرش از او توقع بیش از توانش دارند و دانش‌آموزی که مدام با گوشه و کنایه‌های اطرافیان از قبیل اینکه تو باید جزو بهترین رتبه‌های کنکور باشی، مواجه می‌شود، بیش از سایرین در معرض فشار روانی است.

متأسفانه بارها دیده ام که استرس و نگرانی بیش از حد والدین باعث می شود تا آنها در برنامه ریزی درسی فرزندشان دچار اشتباهات جبران ناپذیری شوند. دانش آموزی که تا ساعت ۳ بعد از ظهر در مدرسه است و بعد از آن به توصیه والدینش و با هدف کسب موفقیت در کنکور، ساعتهای زیادی را در کلاس های کنکور گذرانده و زمانی به خانه می رسد که با تنی خسته و کوفته تنها دو یا سه ساعت برای مطالعه فرصت دارد، چگونه از او انتظار داریم که در کنکور به موفقیت چشمگیری دست یابد.

چگونه می‌توان از داوطلب کنکوری که وقت خود را به‌دلیل چشم و هم‌چشمی (که چون پسر و یا دختر فلانی پزشکی، مهندسی، حقوق، نقاشی و موسیقی می‌خواند تو هم باید به دانشگاه بروی ) با کلاس های کنکور و جزوات مختلف پر کرده است، توقع داشت که با علاقه و انگیزه درس بخواند و موفق شود؟

کم نبوده‌اند دانش آموزانی که علیرغم صرف هزینه های زیاد برای گرفتن بهترین دبیران خصوصی و یا شرکت در کلاس های کنکوری نه تنها هیچ موفقیتی در کنکور دانشگاهها کسب نکرده اند ، بلکه از شرکت در کنکور سالهای بعد نیز منصرف شده و قید تحصیلات دانشگاهی را زده اند.

درهرحال، این چند ساعت باقیمانده به کنکور، نه زمان مقایسه است و نه زمان صحبت‌های نسنجیده و توقع‌های دور از انتظار، بلکه فقط و فقط زمان حمایت و دلگرمی است و بس.

و اما سخنی با مسئولان سازمان سنجش و آموزش کشور؛ این روزها دادن آمار و ارقام تعداد داوطلبان کنکور سراسری، دردی را از دل بیش از یک میلیون داوطلب کنکور سراسری برنمی‌دارد و از اضطراب ناخواسته آنها نمی‌کاهد، بلکه آن چیزی که علاوه بر حمایت‌های والدین، می‌تواند مفید فایده باشد، مطمئن بودن آنان از برگزاری یک رقابت سالم و بدون حاشیه است.

دانش‌آموزی که سال‌های زیادی را تلاش کرده است تا نتیجه عملکردش را پس از کنکور سراسری ببیند، فقط و فقط و تنها خواسته‌اش از مسئولان اجرایی کنکور سراسری، برگزاری یک آزمون کاملا سالم است چرا که اطمینان داوطلبان کنکور از برگزاری آزمون سالم و حمایت‌های خانواده، قطعاً می‌تواند از فشار روانی و اضطراب آنان بکاهد.

راه‌های مقابله با استرس کنکور :   

در این مجال کوتاه این امکان وجود ندارد که از تکنیک ها و مهارتهای مدیریت و کنترل استرس ( راه های مقابله با استرس کنکور ) که به شاگردان و مراجعین خود می آموزم، چیزی بگویم زیرا مطلب بسیار طولانی خواهد شد.

اما بطور کلی باید عرض کنم: کم‌خوابی‌های شب امتحان، سبب خستگی زود هنگام، کاهش بازده، فراموشی، افزایش نا آرامی و اشتباه در جلسه امتحان می‌شود. لذا سعی کنید ۸ ساعت را کامل بخوابید. شب امتحان از دیدن تلویزیون و یا هرگونه فیلم ویدئویی و یا گوش دادن به موسیقی های بسیار شاد و یا غمگین جداً خودداری کنید. زیرا بارها مشاهده شده که به علت عدم کنترل دانش آموز بر استرس خود در سر جلسه آزمون، تصاویر فیلم ها و یا اشعار داخل آهنگهای با کلام ذهن آنها را مشغول کرده و کنترل اوضاع از دستشان خارج شده است. لذا هیجان را کنار بگذارید، گوش دادن به موسیقی بی کلام و آرامبخش که غمی در آن نباشد بسیار خوب است.همچنین برای برنامه ریزی صحیح کنکور می تواند بسیاری از این مشکلات را حل کند چرا که بسیاری از دانش اموزان از مشاوره تلفنی کنکور هیچ بهره ای تا کنکور نبرده اند .

به قدر کافی تغذیه کنید، از خوردن تنقلات غیرمفید و احتمالا بیماری‌زا بپرهیزید.اگر در هر لحظه از زمان امتحان، احساس اضطراب و نگرانی کردید، لحظاتی به افرادی که در زندگی شما الگوی قدرت و اعتماد به نفس به شمار می‌روند فکر کنید.سر جلسه یک بطری آب کنارتان داشته باشید تا درصورت تشنگی از آن بنوشید؛ البته سعی کنید از آب سرد استفاده نکنید.

در محوطه محل برگزاری آزمون از پاسخ به پرسش های درسی دوستانتان خودداری کنید و سعی کنید بجای حرف زدن با آنها بصورت تنها در جایی نشسته و به درختان، ابرها و طبیعت الهی فکر کنید.

در سر جلسه آزمون نیز به محض نشستن تعداد سنگ های کف زمین اطراف خود را بشمارید. رنگ دیوارها را بررسی کنید. به رنگ لباس دانش آموزان دیگر توجه کنید. اینکارهای به ظاهر ساده باعث می شود که استرس از ذهن شما به محیط اطراف منتقل شود.

توصیه هایی به والدین دانش آموزان کنکوری :

پدر و مادر عزیز لطفاً هنگام رساندن فرزندتان تا محل برگزاری آزمون در داخل اتومبیل از توصیه های مخرب و استرس زا خودداری کنید. پیشنهاد می کنم سکوت کنید و درباره کنکور هیچ صحبتی نکنید. وقتی او را رساندید در یک جمله به او بگویید: عزیزم خدانگهدار.

متأسفانه دانش آموزان زیادی را دیده ام که به علت رفتار ناشیانه والدینشان در یکی دو ساعت قبل از آغاز کنکور سراسری به اندازه ای دچار استرس شدید شده اند که قافیه را باخته اند و علیرغم شایستگی های بسیار به موفقیت چندانی دست نیافته اند.

والدین عزیز اگر می خواهید فرزندتان در کنکور موفق شود ، لطفا از انجام کارهای زیر به شدت خودداری کنید :

– از توصیه های دلسوزانه نظیر : عزیزم مراقب باش ! سوالی را جا نگذاری ! مداد و قلم برداشته ای؟ و … جداً خودداری کنید.

– به فرزندتان نگویید که پشت درب آزمون نشسته اید و برای موفقیت او دعا می کنید زیرا این استرس او را چندین برابر می کنید. بهتر است به او بگویید عزیزم ما می رویم به کارهایمان برسیم و بعد از اتمام آزمون برای بردن تو برمی گردیم. اینکار ذهن فرزندتان را به آرامش رسانده و از استرس دور می کند.

– از انتظارات خود از فرزندتان حرفی نزنید. متاسفانه برخی ها درست پشت درب کنکور به فرزندشان، چنین جملاتی را می گویند که به شدت استرس آور و کشنده است :

من مطمئن هستم تو موفق می شوی ، من به تو ایمان دارم عزیزم! همه ما توقع داریم تو در فلان رشته و فلان دانشگاه قبول بشوی! امید همه ما به توست. من می دانم تو ما را نزد دوستان و آشنایان رو سفید خواهی کرد! و …

پیشنهاد میکنم راه های مقابله با استرس کنکور که گفته شد را در نظر داشته باشید.