چه رشته ای انتخاب کنم؟
معمای اکثر دوستان مکتبستانی این است که چه رشتهای را انتخاب کنند؟ یا به عبارتی چه اندازه انتخابشان صحیح و اصولی است. بسیاری از کنکوریهای عزیز، تبلیغات موسسههای انتخاب رشته را دنبال میکنند و انتخاب رشته را به آنها واگذار میکنند، بدون آنکه علایقشان را درنظر بگیرند یا بدانند که چه آیندهای در انتظارشان است.
کنکوریهای عزیز، انتخاب رشته تنها وارد کردن دادهها به اضافهی چند کلیک نیست. شما حداقل قرار است چهار سال با رشتهی تحصیلیتان زندگی کنید. این زندگی شامل دانشگاه و محیط آن، اساتید، دوستان یا همخوابگاهیها میشود و پس از آن آیندهی شغلی و بازارکار.
جانسیمکسول نفر اول پرفروشترین نویسندگان نیویورک تایمز در زمینه رهبری میگوید: «زندگی عرصهی انتخابهاست. انتخاب کنید و این انتخاب شما را میسازد.»
بنابراین برای داشتن انتخاب درست:
- اول باید ارزیابی دقیق از خودتان و رشتهی تحصیلی داشته باشید.
- دوم، آیندهنگر باشید. آیندهی رشتهی تحصیلی را درنظر بگیرید
- سوم، واقعبین باشید. شرایط خود و نیازهایتان را بسنجید و براساس آن انتخاب کنید.
بیایید کمی جلوتر برویم و نگاه عمیقتری به این مراحل داشته باشیم.
۱- ارزیابی خویشتن
مکتبستانیهای عزیز، هیچ رشتهای بر رشتهی دیگر برتری ندارد. مهم این است که چطور از آن استفاده میکنید. حتماً دیدهاید که تعدادی از آدمها تحمل دیدن صحنههای دلخراش یا خون را ندارند اما با اصرار خانواده و در رقابت با دوستان حتما میخواهند در رشتههای پزشکی یا پیراپزشکی قبول شوند. به نظرتان آیا داوطلبی با این خصوصیات میتواند پرستار موفقی شود؟ رشتهای که روزانه با موارد زیادی از آسیبهای جسمی و روحی سروکار دارد. آمارها نشان میدهد اکثریت این دانشجویان وارد مسیر انصراف از تحصیل میشوند.
پس به قول سقراط « شناخت خویش نیازمند اندیشیدن درباره خودتان است. »
هر زمان که از خودتان پرسیدید چه رشتهای برم؟ جواب دهید رشتهای که برای آن ساخته شدم و برایم آیندهساز است.
۲- ارزیابی رشتهی تحصیلی
چه رشتهای برم؟ سعی کنید با دید وسیعی انتخاب رشته کنید. فرض کنید شما میخواهید در رشتهی مهندسی عمران تحصیل کنید. چقدر این رشته را میشناسید؟ آیا از واحدهای درسی آن خبر دارید؟ میدانید رشتهی عمران چه پیشنیازهایی لازم دارد؟ نقاط قوت و ضعف شما در دبیرستان تا چه اندازه با این رشته هماهنگی دارد؟ آیا با فارغالتحصیلان موفق این رشته صحبت کردهاید؟ میزان موفقیت آن در محل زندگی شما چقدر است؟
پیش از انتخاب رشته باید جوابهای دقیق، کامل و جامعی برای این سوالات داشته باشید. فرض کنید شما در رشته عمران قبول میشوید و در دانشگاه هم با موفقیت واحدها را پاس میکنید. اگر در شهر شما موسسههای دولتی و خصوصی نیازی به تخصص شما نداشته باشند، باز هم حاضرید از انتخاب خودتان دفاع کنید؟
گوته شاعر آلمانی مینویسد « تنها دانستن کافی نیست، باید عمل کرد. آرزو کردن کافی نیست، باید انجام داد.»
علاقه فقط قسمتی از ماجراست. اگر به دلیل شرایط بیرونی نتوانید از تخصصتان دفاع کنید، یعنی این رشته به شما تعلق ندارد. پس پیش از انتخاب رشته تمام جوانب رشته را بسنجید.
۳- آیندهنگر باشید
تصور کنید که فردی صنعتگر میخواهد ابزار مورد نیازش را تهیه کند. فروشنده به او میگوید هم کیفیت خوب دارم و هم متوسط. ابزار باکیفیت کمی گرانتر است اما همان کیفیت متوسط کار شما را راه میاندازد. صنعتگر پاسخ میدهد کیفیت خوب را میخواهم چون میخواهم روزانه چند برابر پول ابزار سود کنم.
دانشگاه هم دقیقاً مانند ابزار صنعتگر است. آیا رشتهای که انتخاب میکنید شما را به سود میرساند؟ درغیراین صورت ابزار متوسط را خریداری کنید که ضرر کمتری به شما برسد.
ببینید که در آینده جامعه تا چه اندازه به رشتهی شما نیاز دارد؟ آیا رشتهی شما فقط مناسب امروز است و ممکن است دیگر فردا راهی برای بروز استعدادتان نیابید؟
میزان درآمد، عاملی مهم در انتخاب رشته است. دانشگاه همانند یک حساب پسانداز است که بعداً میتوانید از اندوخته خود استفاده کنید و معمولا رشتههایی که آیندهی خوبی دارند، پر رقابت هم هستند. بنابراین، قدرت ریسکپذیری بالایی داشته باشید. یا همه چیز را بخواهید یا منتظر هیچ باشید.
یکبار دیگر از خود بپرسید چه رشتهای برم؟ رشتهای که آینده را برای شما بیاورد.
۴- واقعبین باشید
دوران دبیرستان فرصت خوبیست تا بدانید در چه درسهایی استعداد بیشتری دارید. بدیهیست که این آزمایش تاثیر زیادی در انتخاب شما دارد. اگر شما در درس عربی ضعیف هستید، خواندن رشتهی حقوق اصلا برای شما انتخاب مناسبی نخواهد بود.
اول از همه، علاقهی خودتان را معیار قرار دهید. سپس ببینید علاقهی شما تا چه اندازه با پیشینهی تحصیلیتان مطابق است. اگر میزان این دو به هم نزدیک بود، خبر خوبی برای شماست. پس از آن تلاش کنید رشته را بیشتر بشناسید. این رشته چه پیشنیازهایی دارد و شما چه اندازه واجد آن هستید؟ دوباره خودتان را ارزیابی کنید و ببینید چقدر با این رشته هماهنگ هستید. این کار باعث میشود زمینهها و تواناییهای خودتان را بهتر بشناسید.
۵– از مشاوره بهره بگیرید
جدا از علاقه و دانش شما، انتخاب رشته نیاز به تخصص دارد. بارها شنیدهاید که فردی با رتبه ۲۰۰۰ فلان رشته را قبول نشده است اما داوطلب رتبهی ۲۵۰۰ در همان رشته قبول شده است. مرد یا زن بودن در انتخاب بعضی رشتهها ملاک است و جنسیت میتواند شانس قبولی را کم و زیاد کند. همچنین انواع سهمیهها در قبولی تاثیر دارد. یک مشاور آگاه و باتجربه میتواند مسیر رسیدن به قبولی را برای شما آسان کند.
همچنین مشاوران میتوانند در سنجش خودتان به شما کمک کنند. توانایی شما برای کدام رشته مناسبتر است؟ آیا مطمئن هستید فقط این رشته میتواند شما را به هدفتان برساند یا از طریق رشته دیگر هم میتوانید به اهدافتان برسید؟ یا شما براساس آرزوها تصمیم میگیرید نه واقعیتها؟
مقالات خواندنی:
روش اصولی مطالعه واژگان و املای ادبیات فارسی
دانلود جزوه کنکور برای همه دروس
برای دانلود جزوات سایر دروس روی جزوه کنکور کلیک کنید